Brief aan Boogerd

Beste Michael,
Het is kerstmis 2012, je hebt de kerstboom vast mooi opgetuigd. Toch denk ik niet dat je helemaal rustig bij het haardvuur zit. De afgelopen maanden moeten een hel zijn geweest. Nadat je stopte met wielrennen moet je gehoopt hebben op een rustiger bestaan. Je genoot natuurlijk met volle teugen van het verblijf tussen alle wereldsterren, maar wat kostte het een moeite om daar te komen en te blijven!
De EPO was nog gemakkelijk, ook het onder de 50 houden van je hematocriet had je vlot in de vingers. Die ergerlijke EPO-test verstoorde de status quo. Iedereen moest op zoek naar hobby-hematologen voor hand- en spandiensten. Het verval van Armstrong moet ook pijn hebben gedaan. Wat keek je tegen hem op en wat was je trots dat hij je een goeie peer vond. Jij wist ook wel dat de winst op La Plagne een cadeautje van de Texaan was. De manier waarop hij naar Sastre reed deed je de angst om het hart slaan. In een vloek en een zucht zou hij de Spanjaard achter zich laten en zich in je achterwiel nestelen. Hij zou wraak nemen op de manier waarop je hem de winst in de Amstel Gold Race had ontnomen. Maar nee, hij hield in en zei achteraf strelend: "Mike rode his ass off today, he deserved the win". Je glom.
De geruchten waren er al jaren, maar dit jaar stortte het kaartenhuis in. In de affaire Rasmussen kon je nog redelijk buiten schot blijven, hoewel niemand je echt geloofde toen je "Nee, nooit" antwoordde op de vraag van Mart of je ooit doping had gebruikt. Jammer dat Rasmussen geen deal kon sluiten met Rabo. Dat was voor iedereen beter geweest, mogelijk had het jou zelfs nog een baan binnen de ploegleiding opgeleverd. Waarom Erik Dekker wel en jij niet!?!? Bah!
Dan die ellendelingen Landis en Hamilton. De druppels die de emmer deden overlopen. De emmer liep niet alleen over, hij viel om.
Lance houdt vol, maar is van held in stakker veranderd. Beste Mike, volg zijn voorbeeld niet! Zelfs Mart schreef al zijn apologie in de vorm van een brief aan Armstrong. Een tikje ongeloofwaardig, maar hij probeert voor zichzelf te redden wat er te redden valt.
Stel je voor, Mike. Je gaat met Mart voor de camera zitten, doet jouw verhaal en wordt de Nederlandse Tyler Hamilton. De telefoon zal weer rinkelen als vroeger, je wordt weer een graag gezien gast op radio en TV. Een boek is onvermijdelijk. Niet dat immens treurige "Sterren dansen op ijs" of pathetische voornemens ooit een wielerploeg op te zetten.
Het is kerst, Mike. De timing zou perfect zijn.

Demasqué

Ik heb een afspraak in Amsterdam en rijd met 200 km/hr over de A2. Het gezelschap op de plaats van bestemming vindt dat ik er opvallend snel ben en complimenteert me uitbundig. Helaas hebben 27 mensen mij veel te hard zien rijden. Vijf ervan reden zelf ook te hard, maar zijn niet gepakt. Jammer genoeg ben ik wel drie keer geflitst, en hoewel duidelijk is dat het om mij gaat zijn de foto's door technische onvolkomenheden een tikje onscherp. Ik ontken en huur prof. mr. Geert-Jan Knoops in als advocaat.

"Geert-Jan Knoops is hoogleraar internationaal recht en advocaat bij Knoops' advocaten te Amsterdam". Dat stond onder het opiniestuk over de affaire Armstrong in de NRC van afgelopen weekend (pagina 13). Hoogleraar. Professor Knoops. Het MOET dus wel waar zijn wat hij zegt. Kan niet anders, hij heeft er immers voor doorgeleerd.

Knoops vindt dat het bewijs tegen Armstrong op eerlijke wijze moet zijn verkregen en dat Armstrong een eerlijke kans moet krijgen zich te verdedigen. Het bewijs uit de gigantische hoeveelheid getuigenverklaringen wordt volgens hem ten onrechte geacht ondersteund te worden door verdachte bloedwaarden waarbij een "ongebruikelijke" antidopingtest is gebruikt. Als argument voor de verdediging voert Knoops de "500 à 600" negatieve dopingtests aan, die Armstrong tijdens zijn carriere onderging.

De hoogleraar Internationaal Recht is slecht ingelezen. Het getal van 500-600 komt van Armstrong zelf en zijn advocaten. Kritisch onderzoek toonde aan dat hij niet 500-600, maar 'slechts' een stuk of 250 (maximaal). Hij vergeet ook dat inmiddels een heel peloton aan renners dope-gebruik heeft toegegeven, zonder ooit positief te zijn bevonden. Verschillende onderzoekers vinden overigens de gebruikte dopingtest helemaal niet ongebruikelijk. Knoops stelt zich op als een echte jurist door de test "ongebruikelijk" te noemen in de periode tussen wetenschappelijk geaccepteerd en juridisch aanvaardbaar. Wetenschappelijke onderzoekers zoals onder andere Michael Ashenden (47 wetenschappelijke publicaties op gebied van doping) zijn het niet met hem eens.

Professor Knoops vindt het verder onaanvaardbaar dat vijf ploeggenoten hun verklaringen hebben afgelegd in ruil voor strafvermindering. Gebeurt dacht ik wel vaker, maar goed, we strepen ze door. Houden we over: min of meer identieke of elkaar ondersteunende verklaringen van 22 individuen. Twee-en-twintig!

Tenslotte is onze hoogleraar van mening dat de USADA-regels niet deugen. Het feit dat Armstrong zich niet verdedigt mag niet worden geïnterpreteerd als een schuldbekentenis. Dat hoeft ook niet - er is genoeg ander bewijs - maar hij vergeet dat Armstrong diezelfde regels ieder jaar accepteerde en onderschreef bij de aanvraag van zijn licentie. Sterker nog, Armstrong was zelfs indirect betrokken bij de opstelling ervan.

Ik denk dat Geert-Jan haast had. Beter was het geweest nog even achter de oren te krabben, alle informatie tot zich te nemen en het stuk eens te herlezen. Dan had hij ook publicatie van de joekel van een taalfout in de eerste regel van de tweede alinea kunnen voorkomen.

Luis in de pels

Afgelopen week vond in Parijs de presentatie van het parcours van de Tour van 2013 plaats. Geweldige ronde, twee keer Alpe d'Huez, Mont Ventoux. Het kan niet op. Helaas geen Bradley Wiggins, die kiest voor de Giro. De presentatie werd uiteraard volledig overschaduwd door de affaire rond US Postal en het USADA rapport.

Journalisten hebben veel te verduren gehad de afgelopen weken. Ze werden beschuldigd van het achterwege laten van kritische vragen aan wielrenners zoals Armstrong. Een aantal kranten reageerde door een manifest te schrijven waarin ze beloven te vechten voor een schone sport. Gio Lippens schreef vandaag op zijn blog dat hij dat onzin vindt; journalisten moeten juist onafhankelijk zijn, moeten een "luis in de pels" zijn. Hij vindt dat de kranten in kwestie (Gazzetta dello Sport, l'Equipe en Het Nieuwsblad) teveel commerciele belangen hebben om een dergelijke rol te vervullen.

Mijns inziens zijn die kranten juist gebaat bij schone sport. De dopingaffaires schrikt sponsors af en brengt de door de kranten georganiseerde/gesponsorde wedstrijden in gevaar. Bovendien lijken de meeste journalisten de 'luis-in-de-pels' functie te zijn vergeten. Ze verwarren journalistieke 'veroordeling' met juridische aanklacht. Niet helemaal onbegrijpelijk, gezien de claim die ook Armstrong tegen de Sunday Times indiende (en die geschikt werd voor een miljoen dollar). Slechts een handjevol journalisten, de types Paul Kimmage, David Walsh en Mark Miserus zijn hun vak trouw.

Laten we Contador als voorbeeld nemen. Nog steeds zijn er journalisten die het belachelijk vinden dat Contador geschorst werd in verband met de kleine hoeveelheid clenbuterol die in zijn bloed werd gevonden. Ze namen kritiekloos zijn idiote verklaring van de besmette biefstuk over. Dat er in Europa al jarenlang geen clenbuterol meer in koeienbiefstuk wordt gevonden, schoven ze terzijde. Veel deden net of Contador jarenlang voorbeeld heeft gestaan voor de Schone Wielrenner. Ze vergeten een aantal dingen:

- Een van Contadors beste vrienden en persoonlijke trainer is Pepe Marti, de drugsrunner van US Postal (nu levenslang geschorst door USADA).
- Contador reed bij Once, Liberty Seguros, Discovery Channel, Astana, Saxo Bank. Ploegleiders respectievelijk Manolo Saiz, Johan Bruyneel en Bjarne Riis. Need I say more?
- De initialen AC werden gevonden op een bloedzak bij Fuentes.
- Contador deed (in dienst van Johan Bruyneel) samen met Rasmussen een sprintje bergop in een Pyreneeen-rit in 2006. "Not normal", zou Armstrong zeggen.
- In het 'clenbuterol-bloed' werd een hoge concentratie plastificeerder gevonden. Niet op dopinglijst, maar kan alleen in het bloed komen na een transfusie.
- In een interview van vorige week zei Alberto dat hij het bewijs tegen Armstrong niet overtuigend vond, want volgens hem alleen gebaseerd op getuigenverklaringen.

Welke 'luis in de pels' gelooft nog in Contadors onschuld en is bereid met wat kritische vragen de stralende glimlach van Alberto te doorbreken?

Nationale trots

Pat McQuaid opperde kort na het bekend worden van het USADA rapport dat het misschien tijd wordt voor een soort waarheidscommissie. Alle renners die iets op te biechten hebben zouden zonder angst voor represailles voor de commissie kunnen verschijnen, teneinde schoon schip te maken met het verleden. Hij trok het plan vrij snel weer in. Het lijkt me ook niet haalbaar. Anders dan bij de waarheidscommissie die na de val van het apartheidsregime werd ingesteld in Zuid-Afrika, hebben spijtoptanten in het wielrennen niets te winnen en alles te verliezen

KNWU voorzitter Marcel Wintels vindt het idee wel aantrekkelijk. Als een van de weinige personen in de wielersport lijkt Wintels een integere man. Hij stelde voor om bij gebrek aan internationale waarheidscommissie dan maar een nationale commissie in te stellen, om in ieder geval het vertrouwen van het Nederlandse publiek trachten terug te winnen.

In de NRC van 23 oktober bleek dat Wintels niet alleen staat. Ook ex-coryfee Michael Boogerd vindt het een prima plan: "Als er zo'n commissie komt, dan ga ik zitten. Laten iedereen zijn verhaal doen." Ik vraag me af hoe ik zou antwoorden, als ik - naar eigen zeggen -  mijn hele leven nooit doping had gebruikt en er bij de Rabobank ook nooit iets van gezien of gehoord had. "Ik ga zitten" zou niet mijn eerste reactie zijn. Meer van: "ik zou wel benieuwd zijn" of iets dergelijks.

Ik geef toe dat ik tot enkele jaren geleden veel wielrenners wantrouwde, maar niet onze eigen Michael Boogerd. Zo'n charmante knul, zo openhartig en ontwapenend. Die moest wel integer zijn. Dat Boogerd onze enige hoop in bange wielrendagen was zal meegespeeld hebben. Die anderen gebruiken, toch niet onze Boogie!!

Boogerd fietste van 1993 tot 2007, een prachtige tijd. Hij reed sinds 1996 voor Rabobank, in gezelschap van onder andere Rasmussen, Dekker, Leipheimer, Menchov en Sanchez. Een kleine greep uit zijn grote hoeveelheid uitslagen:

- 1998 Tour de France: Pantani, Ullrich, Julich, Rinero, Boogerd

- 1999, Amstel Gold Race: Boogerd, Armstrong, Misaglia

- 1999, LBL: Vandenbroucke, Boogerd, Den Bakker

- 2003, Amstel Gold Race: Vinokourov, Di Luca, Boogerd

- 2004, LBL: Rebellin, Boogerd, Vinokourov

- 2004, Ronde van Lombardije: Cunego, Boogerd, Basso

- 2005, Amstel Gold Race: Di Luca, Boogerd, Celestino

Goed gezelschap, zou ik zeggen.

De gele stembanden van Harm Kuipers

Gisteren verscheen een lang interview met Harm Kuipers in de NRC. De kop liet niets te raden over: Armstrong is volgens Kuipers niet de boef waarvoor wij hem allemaal houden. Hij vindt het bewijs van de USADA tegen Armstrong niet overtuigend. Sloeg hij in een Avondetappe van afgelopen juli al een modderfiguur, gisteren deed hij daar in de NRC nog een schepje bovenop.

Harm Kuipers is ex-topschaatser en bewegingswetenschapper en emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Maastricht. Hij heeft een op z'n zachtst gezegd wat vreemde benadering van het dopingprobleem. Tegen de stroom beweert hij dat je van doping niet harder gaat fietsen, rennen, enzovoort. "Doping maakt geen winnaars", liet hij op de site van de Nederlandse Dopingautoriteit optekenen. Voor veel door sporters gebruikte producten is het bewijs van werkzaamheid inderdaad twijfelachtig, maar ook de effecten van EPO worden volgens Harm sterk overschat en maken van een Lelijke Eend geen Ferrari.

Een bewegingswetenschapper zou beter moeten weten. Een korte zoektocht in de wetenschappelijke literatuur over het verhogen van de hematocriet met behulp van transfusies of EPO levert andere informatie op. Dat de maximale zuurstofopname (VO2max) direct afhankelijk is van de hematocriet is al sinds lange tijd bekend. Hoe hoger de hematocriet, hoe efficienter het zuurstofverbruik. In 2011 verscheen er in Blood een overzichtsartikel over bloeddoping. In de paragraaf over EPO wordt in het kort het bewijs opgesomd waaruit de effecten van EPO op het uithoudingsvermogen blijken. Tamelijk overtuigend. De maximale zuurstofopname stijgt bij gezonde vrijwilligers die EPO gebruikten met 6-12%, maar de 'time to exhaustion' was tot 50% langer. Tamelijk nuttig tijdens lange Tour-etappes.

Harm vindt het USADA-bewijs tegen Lance dus niet echt overtuigend, hoewel hij best gelooft dat Armstrong EPO heeft gebruikt. Daarnaast (!) zegt hij in het artikel dat we moeten accepteren dat Lance de anderen "te slim af" is geweest en dat we hem niet aan de schandpaal moeten nagelen. Hij komt met het veel gebruikte argument van het gelijke speelveld, maar vergeet de schone renner die zijn dromen moest opgeven in een van doping vergeven sport.

Harm Kuipers is naief. Hij denkt dat de controles te intensief zijn om te ontlopen en dat doping maar een marginaal effect heeft. Hij denkt dat topsporters liever 'op eigen kracht' winnen. Kuipers is mogelijk gevallen voor de charme van Armstrong en het reclamepraatje van Livestrong.

Wake up and smell the coffee, Harm!

Script

Ook voor de zomer van 2012 was het al een fantastisch script, waarschijnlijk zelfs al geschreven. Jonge wielrenner heeft droom, wordt wereldkampioen, krijgt kanker, ziet dood in ogen, herstelt en wint zeven keer de Tour de France. Pure Amerikaanse tear-jerker. De ontwikkelingen van de afgelopen weken maken het alleen maar mooier, alhoewel voor een echte Amerikaanse film wel de invalshoek moet worden veranderd. Waar oorspronkelijk de sporter de good guy was, moet die rol nu aan een type John Malkovich worden gegund. De hoofdrolspeler moet een andere rol vervullen. Bijvoorbeeld die van  Paul Kimmage of Travis Tygart. Beiden overduidelijk minder sexy dan onze vriend uit Austin, maar we hebben geen andere keus. De film zal moeten worden geschoten door een regisseur met ervaring met mafia-films.

Wat we nog missen is een moord. Het publiek zal niet geïnteresseerd zijn in illegale bloedtransfusies en Spaanse gynaecologen. We moeten een moord verzinnen. Of zou die er al zijn?

Xavier Tondo was een getalenteerde Spanjaard die lange tijd voor kleine ploegjes reed. In 2007 won hij de Ronde van Portugal, zijn hoogtepunt. In 2010, op zijn 32e, kreeg hij zijn kans. Hij werd gecontracteerd door Movistar. Hij won een etappe in Parijs-Nice en werd tweede in de Ronde van Catalonië.

In februari 2011 kreeg hij een e-mail waarin hem onder andere EPO en groeihormoon werden aangeboden. Hij ging er niet op in, maar deed iets wat onder collegae ongepast was: hij nam contact op met de politie en liet de e-mail zien. Het duurde niet lang voordat 'trainer' Jordi Riera werd aangehouden en een dopingnetwerk in Girona werd opgerold. Riera vertelde de politie dat hij de in zijn bezit zijnde producten nodig had om zijn ziekte te behandelen. Ik ken geen ziekte die met EPO, groeihormoon, clenbuterol en nandrolon moet worden behandeld, maar dat terzijde.

Xavier was een stille held, maar zijn heldendom duurde maar kort. Op 23 mei 2011 overleed hij, toen hij klem kwam te zitten tussen garagedeur en muur. Tondo was een sleutelaar. De garage gebruikte hij zeer intensief voor het knutselen aan zijn eigen fiets en aan die van vele anderen. De deur moet hij zeer, zeer vaak gebruikt hebben. Hij zou een trainingsritje gaan rijden. Een noodlottig ongeval zullen velen zeggen. Gezien alle ontwikkelingen van de laatste weken is het niet ondenkbaar dat het scenario ook anders kan zijn geweest.

Boterberg

De beslissing van Rabobank om te stoppen met het sponsoren van het profwielrennen is begrijpelijk. De bank wil het geschonden bankenblazoen oppoetsen en kan de geopende beerput van het wielrennen niet erbij hebben.

De argumentatie was dat het USADA rapport en het UCI-onderzoek naar Barredo de druppels vormden. De emmer was sinds de start van het geldschieten langzaam volgelopen, met als dieptepunt het ontslag van Michael Rasmussen terwijl die in het geel richting Parijs fietste. Het wielrennen heeft volgens financieel directeur Bruggink een groot probleem en de controlerende instanties lijken niet in staat op korte (of langere?) termijn voor een oplossing te zorgen. Tot zover niets geks, hoewel ik de onaangename geur van hypocrisie niet kon negeren.

De Rabobank speelt mooi weer. Bij de start van de ploeg werd de eis gesteld dat er dopingvrij zou moeten worden gekoerst. Na een aantal jaren inkomen kwam het verzoek nu toch eindelijk eens mee te doen aan de strijd om het geel in de Tour. Een onmogelijke combinatie.

Mark Miserus schreef in mei dit jaar een stuk over dopingpraktijken binnen de Rabo-ploeg. Hij schreef dat de ploegleiding van de hoed en de rand wist en dat het gebruik van doping op z'n minst werd getolereerd. Het kan niet anders dan dat de Rabobank destijds op de hoogte was van de dagelijkse praktijk. Het verweer van de sponsor na publicatie was dat er in 2007 een nieuwe start was gemaakt, waarbij doping nu echt helemaal niet meer werd getolereerd. "Laten we vooruit kijken".

Het is het oude liedje. Zolang niemand er iets van zegt is er geen probleem. Dat Menchov in 2009 de Giro won was "een groot succes". Ik geloof er niets van dat niemand binnen de ploeg wist dat hij chronische patient was bij dr. Michele Ferrari. Recent werd Jeroen Blijlevens als ploegleider voor de komende jaren aangesteld. Alsof die niets op zijn kerfstok heeft en altijd schone sport heeft bedreven. Lachwekkend. Waarom stapte de hele TVM-ploeg in de Tour van 1998 ook alweer de Tour in 1998 Zwitserland aandeed? Omdat de Franse politie met moeilijke vragen zat of omdat ze niets te verbergen hadden?

Als de Rabobank het wielrennen echt een warm hart toedraagt geeft het volledige openheid van zaken. Waarom bijvoorbeeld kreeg Michael Boogerd geen pr-functie na het van zijn carriere? Wel reclame maken met de Colgate-lach van Boogerd tijdens de etappe-overwinningen in 1996 en 2002, maar geen plek als uithangbord? Iedereen snapt achteraf waarom supertalent Thomas Dekker in 2008 werd weggestuurd, maar contractueel werd afgesproken dat er niet in het openbaar over gesproken mocht worden. Waarom werd Erik Dekker wel een plaats gegund in de ploegleiding? Geloofde de Rabobank serieus dat de hoge hematocriet voor het WK in Verona veroorzaakt werd door een stuwband?

De beslissing van Rabobank is begrijpelijk, maar wanneer het hoofd van de sponsor botervrij zou zijn geweest, was die beslissing veel, heel veel eerder gevallen.

Renaissance

Je hoort ze minder en minder. Vooral in Texas zijn ze er nog, de Lance-adepten die beweren dat Armstong, ondanks alles, toch heel veel goeds voor het wielrennen heeft gedaan. Sinds vandaag ben ik het daarmee eens. Onbedoeld staat hij mogelijk aan het begin van een renaissance van het wielrennen.

Zijn nietsontziende en allesomvattende dopingsysteem leek jaren succesvol. Zolang hij maar met een uitgestreken pokerface bleef beweren dat hij "never doped" en beschermd werd door suikeroom Hein Verbruggen leek alles koek en ei.

Alles liep anders. Armstrong persisteert in zijn ontkenning, maar alleen rond Austin bestaan er nog 'believers'. Bedrijven die jarenlang hun lot hadden verbonden aan dat van Armstrong trekken zich terug. Nike had ongeveer een week nodig om de knopen te tellen. Na wat rekenwerk concludeerden ze waarschijnlijk terecht het aanhouden van Armstrong minder geld oplevert dan dat het afstoten kost. Ook Trek, Livestrong en SRAM stoppen de sponsoring, hoewel men dat genuanceerd moet bekijken. Lance Armstrong blijft in de Raad van Bestuur van Livestrong zitten en ik neem niet aan dat hij zijn aandelen SRAM al heeft verkocht.

Vandaag werd bekend dat Rabobank stopt met de sponsoring van het profwielrennen. Na bijna twee decennia lang het uithangbord van het Nederlandse wielrennen te zijn geweest is het kennelijk nu genoeg. De sponsor heeft niet het gevoel dat het wielrennen binnen de nabije toekomst het image kan verbeteren. Het is geen verrassende beslissing, de bankenwereld heeft het al lastig genoeg.

Armstrong gaat uiteindelijk toch veel goeds betekenen voor de toekomst van de wielersport, waarbij de sponsors de sleutel in handen hebben. Ik voorspel dat meer en meer sponsors zich zullen terugtrekken of een adempauze zullen inlassen. Ik voorspel ook dat de contracten tussen ploegen en sponsoren zullen worden aangepast. De nieuwe clausule zal zijn dat als er 1 renner wordt gepakt, de hele ploeg direct zal worden opgedoekt.

De ploegleiders hebben jarenlang vrij spel gehad. Ze konden coureurs min of meer dwingen tot dope-gebruik door te stellen dat alleen op die manier selectie voor belangrijke wedstrijden mogelijk was. Het risico van de positieve test was voor de coureur: ontslag op staande voet.

De renaissance is begonnen. Ploegen zijn afhankelijk van sponsors, die zich laten zich leiden door de publieke opinie. Veel wielerfans hebben het gehad en eisen tenminste het vertrek van Verbruggen en McQuaid. Een idee zou zijn om de hele UCI te ontmantelen en een nieuwe bond op te richten. Mogelijke voorzitters: Greg LeMond en/of Paul Kimmage. Het puntensysteem van de huidige wedstrijdcyclus zal moeten worden aangepast. Prijzengelden zullen dalen, maar dat is voor een schone sport alleen maar gunstig.

Maar eerst nog het Ferrari-schandaal, de gifbeker moet helemaal leeg Twee stappen vooruit, een stap terug is ook vooruitgang.

EPO trip

Hoe zou het voelen om te beginnen met EPO? De injectie heb je geregeld via een bevriende dokter of via je bloedeigen ploegarts. Hij/zij geeft adviezen omtrent dosering en tijdstip. Geeft informatie over de halfwaardetijd. Je begint voorzichtig. De eerste injectie is opvallend pijnloos. De dunne naald verdwijnt in bovenbeen, -arm of buik en laat niets meer achter dan een klein druppeltje bloed. Onzichtbaar. Je voelt niets. Je voelt niet hoe de concentratie EPO in het bloed door de onderhuidse injectie langzaam stijgt en het lichaamseigen EPO dat door de nieren wordt geproduceerd totaal overklast wordt. Je voelt niet hoe het beenmerg tot in de kleinste hoeken wordt gestimuleerd tot het aanmaken van erythrocyten, kleine zakjes hemoglobine die geen andere functie hebben dan transport van zuurstof van longen naar weefsels. Spieren.

Hoe zou het voelen om rond te rijden met een hematocriet van 53? Hoe zou Riis zich hebben gevoeld tijdens de Tour van 1996 met zijn hematocriet van 62?

Macht.

Dat je vrijwel dagelijks je bloedwaarden moet laten meten is geen probleem, de bloedcentrifuge kun je snel zelf bedienen. De hoofdpijn neem je op de koop toe. paracetamol helpt prima. De bloedverdunners die je moet nemen om stolsels te voorkomen hebben niet veel bijwerkingen. Hoogstens wat maagklachten, maar ook daar zijn goede medicijnen voor. Dat je 's nachts wakker gemaakt wordt door je ploegarts om een paar kniebuigingen te doen heb je altijd onzin gevonden. Als je bang aangelegd was geweest, was je er natuurlijk nooit aan begonnen.

Jammer dat na de Festina-affaire in 1998 de gezondheidscontrole werd ingevoerd. Pure misleiding van het publiek! Alsof het dan wel normaal is om met een hematocriet van 50 rond te rijden. Iedereen weet toch dat het hematocriet tijdens een ronde van 2-3 weken enkele procentpunten daalt? Hein Verbruggen begreep het en probeerde de schade te beperken. Hij trachtte de grens op 53 te krijgen, maar zelfs de ploegartsen kregen het daarvan benauwd.

Normaal zit je rond de 44. Je realiseert je dat je met een hematocriet van 50 of hoger elk ziekenhuis moet vermijden De internist zou waarschijnlijk vermoeden dat je polycythemia vera hebt en starten met intensieve aderlatingen. Middeleeuws, maar zeer effectief.

De tijden zijn veranderd. De test voor EPO heeft het allemaal nodeloos ingewikkeld gemaakt. Je kan EPO nu eigenlijk alleen gebruiken om je biologisch paspoort op orde te houden. Transfusies werken net zo goed en zijn niet op te sporen. Wel ingewikkeld om met lage doseringen EPO het aantal reticulocyten stabiel te houden en jammer dat de EPO nu intraveneus moet worden gespoten om de halfwaardetijd te verlagen. Nog meer focus, hard trainen deed je al. Goede contacten bij de UCI helpen wel...

Gesprek met Patrick Lefevere

He Patrick! Van harte gefeliciteerd met dit geweldige seizoen voor Omega Pharma-Quick Step. Waar je vorig jaar de overwinning met moeite aan elkaar moest knopen hebben jullie met de ploeg in een walhalla geleefd. De bloemen van de zoveelste overwinning van Boonen stonden nog niet in de vaas of de volgende zege van een andere OPQS renner was alweer een feit.

Prachtig jaar voor je oogappel Tom Boonen. Vorig jaar heeft-ie het erg moeilijk gehad. De verwachtingen waren hoog, maar door allerlei omstandigheden speelde hij geen hoofdrol in de eerste grote klassiekers. Wat is er dit jaar veranderd waardoor het wel lukt? Tom Boonen heeft natuurlijk nog harder getraind, harrder dan in de jaren dat hij Roubaix won en wereldkampioen werd. Meer focus. We kennen Tom natuurlijk nog als supertalent in de US Postal ploeg van in 2002. Hij startte in Parijs-Roubaix als helper van Hincapie, maar stond uiteindelijk als derde op het podium. Sinds zijn vertrek bij USPS is het snel gegaan. De begeleiding bij jouw ploeg was natuurlijk nog professioneler dan bij die gekke Amerikanen. Fantastisch gedaan!

Een andere mooie troef was dit jaar natuurlijk Niki Terpstra. Groot talent, al jaren oogstrelend vanwege zijn ontwapenende aanvalslust. In 2011 overgekomen naar je ploeg en alles lukt.

Hoe doe je dat toch? Sinds begin jaren '80 ben je gewend aan de begeleiding van Grote Meneren. Mannen die de overwinningen aaneen rijgen. Ook in het EPO-tijdperk, wat toch een lastige tijd was voor een wielerploeg zoals de jouwe, gezien de hoeveelheid dopinggebruik. Andere ploegen, Patrick, tuurlijk, tuurlijk. Jij hebt altijd gezegd dat jouw opvattingen over doping de strengste ethische testen kunnen doorstaan. Grote beloning voor je beleid in 1996, toen je het hele podium van Parijs-Roubaix liet bezetten. Toen Het Laatste Nieuws je in 2005 beschuldigde van georganiseerd dopinggebruik spande je volkomen terecht een rechtspraak aan, die je - ook volkomen terecht - won. Hoe durven ze? Beweren dat Museeuw, Bartoli, Bettini, Pozzato, Vandenbroucke en al die anderen niet helemaal schoon waren toen ze de stenen uit de straat fietsten?

Ik had het niet voor mogelijk gehouden maar dit jaar ben je weer boven jezelf uitgestegen. Geweldig hoe het je gelukt is alle in 2011 verloren aandacht aan Gilbert weer terug te winnen. Hoe doe je dat toch? Hoe weet je je renners steeds weer zo te motiveren dat ze het beste uit zichzelf halen? Respect, Patrick, respect!

Knap ook hoe je Dr. Ibarguren Taus van het foute pad af hebt gekregen. Die was natuurlijk sinds 1999 helemaal de weg kwijt. Je kende hem van vroeger natuurlijk, maar zag dat hij bij ONCE, Saunier Duval en al die andere ploegen toch niet helemaal integere geneeskunde bedreef. Toen je zag hoe hij Gilbert naar alle overwinningen hielp heb je gedacht: "Dat kan zo niet langer! Ik moet die man tegen zichzelf in bescherming nemen."

Respect, Patrick, diep diep respect. Succes volgend jaar.

Wie volgt?

Wie zullen er nog meer voor de bijl gaan? De meeste wielrenners die ooit iets met Armstrong en/of USPS te maken hebben gehad zijn gepakt of hebben meer of minder vrijwillig bekend. Het 200 pagina's tellende rapport van USADA leest als een detective, het is niet eens slecht geschreven.

Wie zullen volgen?

1. Michael Boogerd? De laatste der mohikanen. Hij houdt hardnekkig nog vol bij Rabobank nooit doping te hebben gebruikt of te hebben gezien, maar realiseert zich onvoldoende dat hij met die stellingname ofwel een idioot ofwel een leugenaar is. Hij reed mee met de besten in de hoogtijdagen van de EPO-revolutie. Boogerd werd bovendien genoemd als regelmatige klant van HumanPlasma in Wenen. Waarom vraagt niemand hem of hij zich niet de morele winnaar voelt van alle LBLs en AGRs waarin hij werd verslagen door dopers? Ik zou me ernstig bedrogen voelen. Waarom protesteert Boogerd niet zelf bij de UCI? Zijn frustratie over zijn kleine aantal overwinningen kan hij meestal niet verhullen.

2. Rabo-wielerploeg. Ik ben benieuwd wat de Rabobank gaat doen. Hun geduld moet toch zo langzamerhand opraken. Knebel bedoelt het waarschijnlijk goed, maar hij moet er een punthoofd van krijgen. Levi Leipheimer sprak van een door de ploeg georganiseerd dopingsysteem.  Luis Leon Sanchez beweerde een paar dagen geleden ook met Ferrari te hebben gewerkt, maar nooit doping te hebben gezien of gebruikt. Niemand gelooft toch nog dat al die renners Ferrari opzochten voor zijn fantastische trainingsschema's? Zal ploegleider Erik Dekker eindelijk bekennen dat zijn hematocriet van 0.52 voor het WK in Verona niet veroorzaakt werd door de stuwband?

3. Juan Jose Cobo. Ik denk dat hij de dans zal ontspringen. Klein bier. Iedereen lijkt de lachwekkende oprisping waarmee hij de Vuelta van 2011 won te zijn vergeten.

4. Harm Kuipers. Harm maakte zichzelf volslagen belachelijk tijdens de Avondetappe van 16 juli 2012.  Toen al een volstrekt onzinnig commentaar op de bloedwaarden van Armstrong (die door de USADA als bewijs a charge werden gebruikt), maar met de openbaringen van de afgelopen week zijn daar een paar dimensies aan toegevoegd.

5. Het gele polsbandje. Heeft Mart Smeets het al afgedaan? Of komt-ie met een kletskoekverhaal dat het Livestrong-bandje voor iets heel anders staat dan Armstrong? Kennelijk niet wetende dat slechts een fractie van alle Livestrong-opbrengsten naar kankeronderzoek ging (na 2004 accepteert de stichting in het geheel geen onderzoeksaanvragen meer).

Armstrong is ondertussen niet klaar. SCA wil de miljoenen terug die ze uitkeerde nadat Armstrong vijf keer de Tour won en de Sunday Times wil het geld terug dat het moest besteden aan de schikking nadat Armstrong de krant aanklaagde wegens smaad.

Het is nog lang niet gedaan...

Wiskunde voor wielrenners

Gisteren was een mooie dag voor het wielrennen. Eindelijk werd het USADA rapport over het dopinggebruik van Armstrong en zijn clan gepubliceerd. De newssites ontploften en het is nog maar het begin.

Ik zat intussen met iets heel anders in mijn maag. De vraag hoeveel fietsen je eigenlijk mag bezitten. Met hoeveel fietsen ben je een freak? Twee? Of mag je er van elke soort een, dus een wegfiets, een crossfiets, een tijdritfiets, een ATB enzovoort. Dat lijkt heel redelijk, maar het probleem zit hem erin dat het neerkomt op een eindig aantal fietsen. Dat is onaantrekkelijk.

Op www.velominati.com hebben ze er ook over nagedacht, ze hebben er zelfs twee formules voor geformuleerd:

p = n + 1

en

p = m - 1

waarin p het optimale aantal fietsen is, n het huidige aantal en m het aantal waarop je partner je verlaat. Duidelijk. Fijn is dat er altijd een bij lijkt te kunnen, maar probleem is dat m onbekend is. Een beetje husselen levert de volgende resultaat op, ervan uitgaande dat de p's in de twee formules identiek zijn:

m = n + 2

Het aantal fietsen waarop je partner je verlaat is dus het huidige aantal vermeerderd met 2. Dat is geruststellend. Zorg er dus wel voor dat je een goed verhaal hebt als je er twee tegelijk koopt.

De onderstebovenfiets

Op Velominati.com staan ze weergegeven. De regels. Het zijn er 91 en elke wielrenner dient ze uit het hoofd te kennen. Zoals bijvoorbeeld regel 30: geen minipompjes aan het frame. En regel 40: de buitenband moet zo om de velg worden gelegd dat het ventiel precies over het midden van het logo 'valt'. Belangwekkende lectuur. Een tamelijk essentiele regel ontbreekt.

Wielrenners die de regels niet goed kennen laten zich soms ongegeneerd in de kaarten kijken. Elke zonnige weekendmiddag zie je veertigers en vijftigers rondrijden in een Rabobank-outfit. Vaak te groot, wapperend in de wind. Waarschijnlijk gratis gekregen bij hun Trek of Giant. In geval van lekke band wordt de zadel- of - erger nog - stuurtas geopend om de reservebinnenband te monteren. Dat kost vaak nogal wat tijd, omdat vaak de halve huisraad in de tas is meegenomen (een zadeltas dient vermeden te worden, maar bevat maximaal (MA-XI-MAAL) een binnenband en twee bandenlichters). Meestal is dat het moment waarop het gebeurt. De fiets wordt omgedraaid en op zadel en stuur gezet. Omgedraaid. En op zadel en stuur gezet. Lekker makkelijk, toch?

Fout! Een racefiets staat niet op ondersteboven. Oefen thuis met het verwijderen van de wielen in normale positie, totdat je het in enkele seconden kan. Ook onder druk van een gezelschap op je vingers loerende fietsmaten, die elke aanleiding aangrijpen je belachelijk te maken. Niets ziet er lulliger uit dan het gehannes met een achterwiel bij een op z'n kop staande fiets. Niet naar het waarom vragen, dan heb je het niet begrepen.

Afscheid van fiets nr 1

Het moment van afscheid, iedere fietser moet er zo af en toe doorheen. De frequentie wisselt, maar bij mij ligt die ongeveer op eens in de vijf jaar. Binnenkort gebeurt het opnieuw. Dan komt een nieuwe Fiets nr 1. De oude Nr 1 verandert in Nr 2, ofwel de Reservefiets (ook wel: Vies-Weer-fiets).

Het afscheid geeft altijd nostalgische gevoelens. De eerste kilometers op Fiets 1 herinner ik me altijd goed. De keer dat ik een voet aan de grond moest zetten op de Eyserbosweg omdat in 1996  mijn donkerblauwe stalen Pinarello niet verder wilde. De keer dat ik mijn glimmende (aluminium!) blauwe Coppi beklom in de Dolomieten. Het afscheid van de Fiets 1 kondigt zich een of twee jaar van tevoren altijd aan: dan probeer ik het tevergeefs uit te stellen door van de oude fiets nr. 1 een nieuwe fiets te maken. Bijvoorbeeld door het aanschaffen van een setje nieuwe wielen. Hoge velgen geven daarbij vaak langdurig troost. Veel meer troost - heb ik gemerkt - dan de keuze van een andere kleur stuurlint.

Een paar jaar later is het eigenlijk altijd definitief afgelopen. In het begin speel ik nog voorzichtig met de gedachte aan een nieuw kader, maar die gedachte groeit en groeit en is na een aantal maanden zo groot dat wegpoetsen onmogelijk is. Of er een 'point of no return' bestaat weet ik niet, ik zie het in ieder geval nooit langskomen.

De Reservefiets leidt een ondankbaar bestaan. Hij wordt van stal gehaald als het regent en/of sneeuwt en/of voor wedstrijdjes waar de kans op valpartijen het grootst is. Hij wordt zelden gepoetst. Slechts bij oorverdovend kraken krijgt de ketting een snelle beurt. Soms komt daar zelfs de hogedrukspuit aan te pas. Verkopen dan maar? Helaas, verkopen is louter toegestaan op grond van gebrek aan opslagmogelijkheden. De verblijfplaats van de Pinarello ken ik niet, ik verkocht hem lang geleden. De Coppi hangt zomers in de garage, maar doet in de winter dienst als Tacx-fiets. Dat is nog erger...

Beter

Bij een wedstrijd over de Cauberg hoort Philippe Gilbert altijd tot de kanshebbers. Zelfs als hij niet staat ingeschreven moet je nog opletten dat hij niet langs komt scheuren op het steilste stuk van 12%. Hij reed de beklimming gisteren met een gemiddelde snelheid van boven de 30 km/h. Der-tig!!! Zelfs sportievelingen die regelmatig een racefiets beklimmen hebben denk ik niet meer dan een vaag idee hoe hard dat is op dat stuk asfalt.

De finale was geweldig, puntje-van-de-stoel niveau. Harde aanloop op Bemelerberg in laatste ronde, vrij grote groep onderaan Cauberg, gevolgd door een keiharde knal, waarmee het peloton explodeert.

Een week geleden beloofde ik dat ik zou zoeken in de voorgeschiedenis van de wereldkampioen en beloofde ik op de proppen te komen met gefundeerde verdachtmakingen. Welnu, ik zat er naast. Gedeeltelijk. Denk ik. Gilbert had dit seizoen veel te klagen. Vorig jaar won hij werkelijk alles, maar dit jaar kwam hij niet verder dan een paar ereplaatsen en twee etappes in de Vuelta. De scheiding tussen Gilbert en het podium viel samen met het vertrek naar een andere ploeg, waar hij niet meer op de diensten van dr. Ibarguren kon rekenen. Ibarguren is onderhand berucht, komende weken zal hij moeten verschijnen voor een Italiaanse rechtbank om zich te verdedigen tegen een aanklacht wegens dopingpraktijken (zie ook hier).

Hieronder de top-10 van gisteren.

1. Philipe Gilbert
2. Edvald Boasson Hagen
3. Alejandro Valverde
4. John Degenkolb
5. Lars Boom
6. Allan Davis
7. Thomas Voeckler
8. Ramunas Navardauskas
9. Sergio Henao
10. Oscar Freire

Een lijst ideale schoonzonen als we de nummer drie even buiten beschouwing laten. De server van www.dopeology.org heeft extra koeling nodig als je 'Valverde' intikt. John Degenkolb liet zich in een naïeve bui eens behandelen door dr. Franke uit Erfurt, die meent dat je met UV behandeling van bloed de prestaties kan verbeteren. Hij nam een kleine hoeveelheid bloed af, bestraalde het met UV licht en gaf het weer terug.Tamelijk onschuldig allemaal, sinds 2011 wel verboden. Ik schreef er een keer over. Allan Davis reed voor Liberty Seguros in 2006, toen Operacion Puerto plaatsvond. Hij kreeg een brief van een Spaanse rechter waarin stond dat hij geen klant van Fuentes was en was zelfs bereid DNA in te leveren om zijn onschuld te bewijzen.

Ondertussen is op internet een beweging ontstaan om Paul Kimmage te steunen bij de rechtzaak die de UCI tegen hem aanspande. Kimmage is ex-profrenner, schrijver (Rough Ride) en journalist en schrijft niet zo aardig over de UCI. In een paar dagen werd $ 11.000 verzameld.

Zou het dan toch beter worden?

Verkeerde keelgat

Morgen is het WK wielrennen op de weg. Alejandro Valverde is een serieuze titelkandidaat. Valverde is bezig met een uitstekend seizoen, hoewel de resultaten in het voorjaar wat tegenvielen. Ik schreef al eerder over de schorsing van Valverde, waarbij Alejandro pathologisch perservereert in zijn volstrekt ongeloofwaardige stelling onschuldig te zijn. Te dom voor woorden.

Vanochtend las ik een berichtje van Sporza. Op vrijdag 21 september zorgde hij voor paniek in het Spaanse kamp door flauw te vallen na de lunch, op weg naar zijn hotelkamer. Hoe vaak is u, gezonde lezer, dat overkomen? Als mij dat zou gebeuren zou ik me stevig zorgen maken. Gelukkig zijn de Spanjaarden uit beter hout gesneden. Ze maakten zich geen zorgen.

De ploegdokter legt het even uit. Nu even goed opletten.

De oorzaak van het flauwvallen was gelegen in het te snel naar binnen werken van het eten. Daar kwam bij dat hij teveel had gepraat en buiten adem was geraakt. Hij raakte in ademnood en viel flauw door een bloeddrukdaling, maar gelukkig was hij na 5 minuten hersteld. Complicerende factor was dat hij ook nog een brok voedsel in het verkeerde keelgat had.

Kunt u het volgen?

Ik vind het lastig. Als iemand zich verslikt en daardoor flauwvalt, lijkt me dat een tamelijk ernstige gebeurtenis. Hoesten prima, overgeven oké. Flauwvallen kan, maar moet mijns inziens vooraf worden gegaan door het gevoel te stikken. Platleggen heeft dan niet veel zin, de Heimlich-manoeuvre biedt vaker uitkomst.  De bloeddruk zal in die periode eerder verhoogd dan verlaagd zijn. De combinatie met het veel eten en praten maakt het alleen maar geheimzinniger. Valverde zal toch wel vaker snel gegeten hebben, bijvoorbeeld tijdens de koers. Het is ook lastig om heel veel praten te combineren met heel snel eten. Ik probeer het vaak. Als laatste lijkt mij het WK ongeschikt en gevaarlijk voor Valverde als hij van snel eten en veel praten al kortademig wordt.

Mijn advies aan de ploegartsen van de Spaanse equipe is om in de toekomst een toelichting liever heel summier te laten zijn (zenuwachtig, warm, of iets dergelijks) of - beter nog - helemaal achterwege te laten. De gegeven verklaring is lachwekkend en doet mijn twijfels over de toedracht van het voorval tot extreme hoogten stijgen.

Valverde wordt morgen wereldkampioen.

Therapie

Na het lezen van The Secret Race van Tyler Hamilton moest ik bijkomen. Mijn verwachtingen over de mate van inegriteit binnen het profpeloton heb ik de afgelopen jaren steeds iets naar beneden moeten bijstellen, maar dit sloeg alles. Het boek is desondanks een absolute aanrader, het leest als een spannend jongensboek. Inmiddels heeft het boek een afkorting (TSR) en staat het op nummer 3 in de bestsellerlijst van de New York Times.

Op de maandag dat ik het uitlas ging ik een rondje fietsen, hoewel ik na het lezen van TSR eigenljjk geen zin had. Ik kwam niet verder dan 30 km. Even afwachten, maar het zou kunnen dat de motivatie dermate gedaald was dat ik het winterseizoen zou moeten beginnen. Bah. De gedachte aan koude winteravonden waarop ik mij naar de garage zou moeten slepen om oneindig lange 60 minuten op de Tacx door te brengen maakte mij somber.

Maar gelukkig was daar het clubkampioenschap van Gaul op zaterdag 15 september in Nieuwegein.

Met een man of 40 stonden we aan de start. Voorafgaand hing er als vanouds een ontspannen sfeertje. De een had nog minder getraind dan de ander en de lichamelijke condities waren zo slecht dat het als een verassing moest worden beschouwd, zouden meer dan vijf man de finish bereiken. Altijd hetzelfde liedje, iedereen kan het meezingen. Het startschot van de wedstrijd is het slotakkoord, dat nog even werd aangedikt door een geneutraliseerde eerste ronde.

Daarna was alles anders. De smoesjes waren verdwenen, de pap in de benen weggespoeld met een mix van 53x14 en melkzuur. Wat een genot! Op het klimmetje werd zo nu en dan nog wat naar elkaar gekeken, maar verder legde de groep het parcours af in een perfecte lijn. Dat een groepje van 5 man na 3 kwartier wegreed was mij even ontgaan, maar het deed niet ter zake. Niets is fijner dan op leven en dood sprinten om de 6e plek. Ik werd 14e.

Zoekt en gij zult vinden

Ik ben een cynicus. Geworden. Nog steeds kan ik met volle teugen genieten van lange Touretappes in de bergen, klassiekers en over een paar dagen het wereldkampioenschap op de weg in Valkenburg. Maar vrij kort na het finishen van de winnaar bekruipt me regelmatig een gevoel van ongeloof. Vaak wordt dat gevoel sterk gevoed door het koersverloop. Tijdens de Vuelta van vorig jaar bijvoorbeeld, toen Juan Jose Cobo op de Angliru fluitend wegreed van de concurrentie. Ook na de overwinningen van Boonen in de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix deden mij de wenkbrauwen fronsen. Tuurlijk, Boonen is ALTIJD kanshebber bij deze koersen, maar de manier waarop hij vooral in P-R naar de finish reed wekte mijn argwaan; op 50 km van de streep besloot hij te demarreren om daarna stand te houden tegen een jagende groep achtervolgers. Toen Cancellara dat een aantal jaar geleden deed vertrouwde ik het ook niet, maar Fabian is dan nog een echte tijdrijder. Die kun je wel om een boodschap sturen die 50 km verderop ligt. Van Boonen was dat tot dit voorjaar nog niet bekend.

Ook het  NK in juni vond ik enigszins verdacht. Nu werd het 'Boonen-tje' uitgevoerd door Niki Terpstra. In werkelijk beestachtige omstandigheden reed hij de laatste 40 km alleen naar de streep. Prachtige koers! Ik hou van Niki Terpstra, vrolijke Noordhollandse jongen, maar er zat wat mij betreft een luchtje aan deze overwinning.

Ik schreef al eerder over de successen van dr. Ibarguren, die dit seizoen voor de schaafwonden in de ploeg van Boonen en Terpstra zorgt. Sinds zijn overstap van Gilbert c.s. naar Omega Pharma-Quick Step lijkt er aan de zegereeks van de ploeg geen einde te komen.

Ik geloof niet in Sinterklaas, niet in sprookjes en niet in een almachtige, algoede god. Ik geloof niet in de wederopstanding van Cobo, in de metamorfose van Jalabert van sprinter tot klimmer. Ik voorspel dat de winnaar van aanstaande zondag niet van onbesproken gedrag zal zijn. Daarvoor lijkt het parcours teveel op dat van de Amstel Gold Race, waar vrijwel steeds een besmette winnaar aan het langste eind trekt.

Jezus Christus bedoelde "Zoekt en gij zult vinden" niet sarcastisch of cynisch. Hij sprak (waarschijnlijk) over vertrouwen. Veel wielervolgers zijn het daarmee eens; zij vinden dat 'ongelovigen'  zoals ik spijkers op laag water zoeken en vertrouwen moeten hebben in het Nieuwe Wielrennen. Ik moet vertrouwen hebben in Bradley Wiggins, die "niets dan respect" heeft voor Lance Armstrong en zijn overwinning in de Tour naar eigen zeggen dankt aan het hebben van focus. Vertrouwen moet ik hebben in ploegen die geleid worden door ploegleiders die ook eind jaren '90 in het wielrennen zaten en die dokters in dienst hebben die zacht gezegd een reputatie-probleem hebben.

Ik beloof dat ik na zondag zal zoeken in de achtergrond van de winnaar. En ik zal vinden.

Midlife crisis

Afgelopen week werd bekend dat David Anthony (New York) positief testte op gebruik van EPO. Hij schreef een excuusbrief en vertelde dat zijn ploeg en trainers er niets mee te maken hadden. Tot zover niets bijzonders.

David Anthony.

David is geen profwielrenner die als vanuit het niets etappe-overwinningen aaneen rijgt en die kanshebber is voor de overwinning in de Vuelta. Hij is geen renner die aan de start zal verschijnen in de selectie van de Verenigde Staten bij de Wereldkampioenschappen in Valkenburg dit najaar. Niets van dat alles. David Anthony won in mei de GranFondo New York, een wedstrijd (cyclosportive) voor amateurs. In de categorie 45-49 jaar. Naast Anthony testte nog een renner positief.

Ik heb medelijden met hem. David heeft waarschijnlijk lange tijd de show gestolen op allerlei amateurwedstrijdjes. Zijn fietsende vrienden vertelden hem vast en zeker dat hij als prof zeker hoge ogen zou hebben gegooid, ware hij 25 jaar jonger. Alles is nu anders. Hoe zal David aan zijn niet-fietsende vrienden de situatie moeten uitleggen, zonder dat ze in schaterlachen uitbarsten? Fietsen was toch een hobby? Elke ochtend zal hij tijdens het scheren naar zijn spiegelbeeld moeten kijken en denken: "ik ben bijna 50 en gebruikte EPO om harder te fietsen".

De organisator van de wedstrijd had besloten tot dopingcontroles omdat het prijzengeld de $ 100.000,-overschreed. De winnaar kreeg een fiets ter waarde van $ 8.000,-. Hoewel ik denk dat er wel een relatie bestaat tussen de hoogte van het prijzengeld van een wedstrijd en het aantal renners dat doping gebruikt, ligt de zaak toch subtieler. Enkele maanden geleden werd ik benaderd door twee 50-plussers die wedstrijdjes reden bij de Masters. Uitkering bij overwinning tussen 5 en 10 euro. Uitstekende coureurs, hardrijders. Ze informeerden naar de mogelijkheden om er gedurende een jaar "alles uit te halen". Daar hoorde EPO bij. Een fietsende collega van tegen de 60 had eens EPO in zijn koelkast liggen. Van een patient teruggekregen. Hij twijfelde lang, maar gebruikte het uiteindelijk niet.

Het gaat om winnen. Het gaat er niet om zo hard mogelijk te trainen en je eigen grenzen op te zoeken. Dat is naïeve kletskoek. Het gaat om winnen. Niet om het prijzengeld, niet om de fiets van $ 8000,-. Het gaat om de jaloerse blik van je medestrijders, om de complimenten ("Sterk gereden, man!"). Ik won eens een wedstrijdje bij de 40-plussers en kreeg na de finish een schouderklopje van een veelwinnende - maar totaal onbekende - sprinter in onze categorie. Wat een eer!

Het gaat om het winnen. Integriteit is voor mietjes.

Maarten en het Oude Verslaggeven

Het was al niet veel soeps, maar na gisteren kan ik Maarten Ducrot niet meer serieus nemen. Maarten Ducrot is ex-wielrenner, commentator bij de NOS en oprichter van een geestig bedrijfje dat handelt in adviezen. Maarten introduceerde in 2007 het Nieuwe Wielrennen. Niemand weet precies wat dat is, maar het heeft iets met dopingvrij wielrennen te maken. Daarnaast wordt de term voor meerdere andere facetten gebruikt: aanvalslustig wielrennen, verdedigend wielrennen, minder ploegenspel, meer ploegenspel, enz enz.

Gisteren won Alejandro Valverde de etappe naar Peyragudes en ik zat op het puntje van mijn stoel. Valverde zat in de Kopgroep Van De Dag, demarreerde op de Col de Bales en hield dapper stand. Het veld achter hem werd versierd door twee ruziënde grassprieten. De dunste grasspriet wilde wel, maar mocht het gat niet dichtrijden van zijn chef. Hoofdgrasspriet Bradley was kennelijk bang dat het gat tussen hem en Froome in de laatste drie kilometer zo groot zou worden dat Froome de gele trui zou kunnen ruiken en zaterdag de tijdrit van zijn leven zou rijden. Valverde had op de streep 19 seconden over.

Voor Valverde was het een mooie dag. Hij kwam dit seizoen terug van een tweejarige schorsing in verband zijn betrokkenheid bij de zaak Fuentes. Hij hanteert de laatste regel van het Handboek voor Dopingzondaars, omdat de eerste vier geen redding boden: deny, deny, deny! Er zat niet veel anders op. Bloedzakken met DNA identiek aan dat van Valverde waren bij Fuentes aangetroffen. De zakken waren gecodeerd met 18.Valv en Piti, de naam van de Valverde's hond. "Toeval", zie Alejandro.

Ik geloof niet dat Valverde nu nog doping gebruikt. Hij domineert niet meer in de Ardense klassiekers en maakte in de afgelopen weken niet bijzonder veel indruk. Ik gun hem zijn overwinning. Coureurs verdienen een tweede kans als ze hun billen hebben gebrand en op de blaren hebben gezeten. Dat Valverde ons aller intellect beledigt door dope-gebruik te blijven ontkennen doet niet ter zake.

Maarten kirde toen Valverde demarreerde. Hij riep dat Alejandro bij winst in de etappe wraak zou hebben genomen op alles en iedereen.

????

Wraak?

Is Valverde een Nieuwe Wielrenner? Twijfelt Ducrot aan zijn schuld? Hoewel Ducrot reclame maakt voor het Nieuwe Adviseren (geen grap) is hij een schoolvoorbeeld van het Oude Verslaggeven.

Boter op het hoofd

Gisteren (17-07-12) stond er een mooi stuk in de NRC over doping in het wielrennen. Redacteur Maarten Scholten had bekeken hoeveel tijd verschillende renners in de afgelopen jaren nodig hadden om bijvoorbeeld de Alpe d'Huez te beklimmen. Wat bleek: Cadel Evans deed er in 2011 zes minuten langer over dan (de nooit positief bevonden) Marco Pantani eind jaren '90. Ullrich, Indurain, Armstrong. Bij allen werd de terechte suggestie gewekt dat de prestaties niet helemaal op een natuurlijke wijze geleverd waren. De getallen werden gebruikt om te beargumenteren dat het gebruik van doping in het peloton afneemt. Prachtig. Mooi was ook dat Adrie van Diemen commentaar gaf: "de tijden zijjn weer menselijker geworden". Ook hij vond kennelijk dat de geleverde prestaties abnormaal waren, maar vond het niet nodig er openlijk vraagtekens bij te zetten.

Het stuk is als mosterd na de maaltijd. Waarom in 1997 geen stuk geschreven dat de vermogens die Jan Ullrich wegtrapte op de Alpe d'Huez feitelijk niet mogelijk waren? Waarom niet geschreven dat het bizar is dat Marco Pantani tijdens de beklimming van de Alpe d'Huez in de bochten moest remmen om er niet uit te vliegen? Waarom niet geschreven dat het vreemd was dat Jalabert zich plots ontwikkelde van een uitstekende sprinter tot een renner die twee keer de bolletjestrui van de Tour opeiste? Waarom niet geschreven dat het vreemd is dat Jalabert de Poggio (Milaan-San Remo) beklom met een gemiddelde van 40 km per uur?

Het zijn achterafbroodjes, waarvan we weten dat iedereen ze kan bakken.

Er was gisteren nog meer nieuws. Frank Schleck werd positief bevonden op het gebruik van xipamide, een diureticum dat dopinggebruik kan maskeren. Frank denkt dat hij vergiftigd is. Echt. Gelukkig is broer Andy er ook van overtuigd dat Frank onschuldig is, hij zet er zelfs zijn leven op. Kan ik begrijpen. Het journaille is als vanouds kritiekloos: eerst de contra-expertise afwachten en alle andere mogelijke oorzaken onderzoeken, zelfs de meest bizarre. De meesten lijken vergeten dat Frank Schleck 7000 euro betaalde aan een Spaanse gynaecoloog (een GY-NAE-CO-LOOG !!) voor trainginsadvies. Dat Fuentes nog nooit een wetenschappelijk artikel over inspanningsfysiologie heeft gepubliceerd doet niet ter zake. Dat de Spaanse gynaecoloog een private bloedbank voor sporters runde was toeval. Dat hij het gevraagde en betaalde trainingsadvies nooit kreeg en zijn geld nooit terugvroeg is irrelevant. Kritiekloos wordt Frank de hemel ingeprezen als profeet van het zogenaamde Nieuwe Wielrennen.

Het ligt niet alleen aan de journalisten, ook de zogenaamde 'wetenschappers' kunnen er wat van. Afgelopen week was Harm Kuipers te gast bij de Avondetappe van de NOS. Hem werden de bloedwaarden van Lance Armstrong getoond middels onderstaande grafiek.

De mild kritische kijker zal opmerken dat de hemoglobine- en reticulocytengrafieken niet goed te beoordelen zijn, omdat de schaal van de y-as niet deugt. Zo niet Harm Kuipers. Hij verkondigt zeer stellig dat dergelijke waarden door hem en zijn lab NIET als verdacht zouden worden aangemerkt, daar de paarse en rode lijn geen enkele fluctuatie vertonen. Je hoopt dan dat Mart roept: "Harm! Dat KAN je niet menen!!". Maar nee, Mart Smeets wordt behekst door zijn gele Livestrong-bandje en komt niet verder dan: "Dus jij zegt - als wetenschapper! - dat deze waarden onverdacht zijn??". (dat Harm 2 OFF-scores boven de 100 ook niet verdacht vindt, schuif ik even terzijde) Gelukkig staan de USADA echte experts ter beschikking.

Ik zou geen goede sportjournalist zijn. Ik zou te vaak in lachen uitbarsten als ik de antwoorden van renners, ploegartsen en ploegleiders zou horen. Ze zouden me nooit meer willen spreken.

It's all preparation and focus

Wiggins rijdt hard deze Tour. Heel hard. Met zijn Cobo-pielverzetje en hulp van zijn Sky-team wordt het hele peloton over de knie gelegd. Die gekke Nibali waagde het om in de afdaling van de Grand Colombier aan te vallen en kon rekenen op een vernietigende blik van Bad Bradley. Waar haalde hij de gore moed vandaan?

Uiteraard krijgt Wiggins de vraag waar zijn ongekende progressie en die van zijn team door veroorzaakt worden. Hij antwoordt onder protest en is van mening dat wantrouwen niet gerechtvaardigd is. Zijn antwoorden zijn tamelijk voorspelbaar, maar toch zeer geestig zouden ze zo bedoeld zijn.

1. We hebben ons goed voorbereid
2. We zijn goed voorbereid
3. We benaderen het wielrennen zo wetenschappelijk mogelijk
4. We hebben alle etappes verkend
5. We hebben focus
6. We zijn afgevallen

Volgens hem ligt het dus samengevat aan voorbereiding en aan focus. Mmm. Wat zouden Evans en Nibali daarvan vinden? Het gewicht is een goed punt. Hoe lichter je bent, hoe harder je omhoog kan fietsen. Dat begrijp ik zelfs. Wiggins en Froome lijken inderdaad veel magerder dan de concurrentie. Iedereen weet echter dat teveel vermageren ten koste gaat van spierkracht. Een vetpercentage beneden de 4% is contraproductief in dit verband. Hoe zou je nog verder kunnen vermageren zonder verlies van spierkracht?

Benodigdheden:
1. Bijvoorbeeld TB500: geeft bij muizen een toename van spierkracht/uithoudingsvermogen van 20-30%.
2. Veel geld: het spul is verschrikkelijk duur
3. Een dokter die als motto hanteert: "Avontuur bestaat nog". Laten we zeggen, een type Geert Leinders.

Van de benodigde ingrediënten heeft de Sky-ploeg er in ieder geval 2... Voor het eerste ingrediënt gaat u naar www.tb500.com. Bij de advertentietekst staat: "... completely free of any banned substance". Geen grap...

New Wave?

De finale van de etappe naar La Planche des Belles Filles afgelopen zaterdag (7 juli 2012) was geweldig. Tijdens een fantastisch zware beklimming rijdt Team Sky met 6 renners het hele peloton aan stukken. Boasson Hagen, Rogers, Porte,  Froome trekken Bradley Wiggins de berg op en de achterdeur van het selecte pelotonnetje gaat langzaam open. Tot de 'lossers' horen Basso, Mentchov, Scarponi, Schleck, Leipheimer en ga zo maar door. Cadel Evans probeerde een paar honderd meter voor de finish nog wat verschil te maken, maar had buiten Froome gerekend.

Het was een tijdje geleden dat we zo'n demonstratie van macht zagen, maar de meesten zullen het zich nog wel herinneren. US Postal gebruikte dezelfde strategie, waarbij de namen van de tempomakers wel inwisselbaar leken: Heras, Hamilton, Rubiera, Landis, Leipheimer, Andreu met in hun wiel Lance Armstrong. Helaas ging het niet alleen om een gevoelige neus voor talent bij de ploegleiding,  het gestructureerd verhogen van de prestaties door middel van doping was minstens zo belangrijk. Het viel Christian Prudhomme vorig jaar op dat je het niet meer zag, een halve ploeg die de hele klim hoog tempo rijdt. De directeur van de Tour gebruikte de observatie als argument dat de Tour schoner moest zijn geworden. "Dat zag je alleen in het EPO-tijdperk".

Wiggins stond afgelopen weekend in zijn eerste gele trui de pers te woord. Volgens Wiggins zijn fans en journalisten die de vergelijking met US Postal trekken "fucking wankers". Hij eist ons vertrouwen op basis van het feit dat hij zegt doping te verafschuwen. De tweet van collega Froome ("dedication + sacrifice = results") was al niet veel origineler en doet denken aan het slaapverwekkende mantra van Armstong ("most tested athlete, never a positive finding").

Wiggins heeft een slecht geheugen. In 2007 begreep hij het nog. De afgelopen 20-30 jaar is het wielrennen geteisterd door een aaneenschakeling van dopingschandalen. Voorspelling dat het "vanaf nu" beter zal worden zijn nog nooit uitgekomen. Het wielrennen was volgens Bradley in dermate slecht daglicht komen te staan dat hij het wantrouwen van velen goed kon billijken. Kennelijk is nu alles anders. Het was gisteren beter geweest om niet de fans maar de dopers te veroordelen. Beter was ook geweest om te pleiten voor totale openheid. Waarom geen live weergave van de weggetrapte vermogens op de televisie? Technisch moet dat mogelijk zijn, de meerderheid van de renners rijdt al met een vermogensmeter. Beter was geweest om zich af te vragen wat al die vreemde dokters in het peloton doen. Zijn eigen ploeg wil een zero-tolerance beleid uitstralen, maar maakt gebruik van de diensten van Geert Leinders, die voorheen emplooi vond bij Rabobank. Hij was betrokken bij de prestaties van Michael Rasmussen en volgens ex-renner Jans Koerts was een van zijn kerntaken ervoor te zorgen dat renners de hematocriet van 50 niet overschreden.

Mijns inziens is de strijd tegen doping kansloos, ik schreef al eerder dat de overtreders altijd in het voordeel zullen zijn. Mocht Wiggins straks toch zonder doping de Tour hebben gewonnen, dan is het 'hats off' voor hem. Mocht hij toch doping gebruiken, dan is er niets veranderd en heeft hij mij in ieder geval getrakteerd op een geweldig spektakel. Mijn favoriet zal hij zal echter nooit worden.

Advies aan Lance

Afgelopen week kregen Armstrong en zijn vroegere entourage (o.a. Bruyneel, Ferrari) een brief van de USADA (anti-doping agentschap in USA). Ze werden daarin beschuldigd van georganiseerd en langdurig gebruik  van EPO, bloedtransfusie, testosteron, corticosteroïden en groeihormoon. Meer dan 10 (ex-)renners zijn ooggetuige geweest van dope-gebruik en de organisatie daarvan. Interessant is dat het niet alleen gaat om vermeend gebruik tijdens zijn keizerlijke periode van 1999-2005, maar ook tijdens zijn comeback-periode in 2009 en 2010.

Armstrong reageerde zoals altijd, zijn mantra is slaapverwekkend: "ik ben de meest gecontroleerde sporter ter wereld en nog nooit positief bevonden". Dat het laatste onwaar is laten we maar even rusten. Volgens zijn advocaat is er sprake van een heksenjacht en zal de onschuld van Armstrong straks onomstotelijk vast staan.

Zouden er weldenkende mensen bestaan die Lance nog geloven? Het bewijs tegen hem is overweldigend. Zijn argument dat de USADA "iets beters te doen heeft" is lachwekkend. Wat zou de USADA beter moeten doen dan dopekonijnen opsporen? Zijn poging om slachtoffer te spelen ("waarom pikken ze alleen mij eruit?") is pathetisch. Vroegere ploegmaat Chris Horner nam het voor hem op door zich af te vragen of iemand wel schuldig kon zijn als er van de daad geen video beschikbaar was. Me dunkt dat je met zulke vrienden geen vijanden meer nodig hebt.

 Ik hoop voor Armstrong dat er mensen in zijn omgeving zijn die hem van verstandig advies kunnen voorzien. Mijn advies zou zijn om een 'come clean' strategie te volgen. In het verleden is dat zeer succesvol gebleken, zie Tiger Woods, Ivan Basso en vele anderen. Vraag of Oprah nog een keer terug wil komen, organiseer een uitzending op prime time en vertel met tranen in je ogen wat er gebeurd is. Leg de nadruk op het feit dat iedereen in die tijd doping gebruikte, zoals Tyler Hamilton ook deed. Leg uit dat je de afgelopen jaren door een hel bent gegaan. Neem al je gele truien mee en beloof ze terug te sturen aan de Tour-organisatie. Ik voorspel dat het volk je zal vergeven. Het oordeel zal zijn dat iedereen gebruikte en dat je van alle gebruikers de aller, allersterkste was. Je moet wel snel zijn. Als je te lang wacht zal je verder wegzakken tot een trieste figuur, die volstrekt ongeloofwaardig is. Van je Livestrong Foundation zal niets meer overblijven dan een occulte sekte.

Het zal me trouwens benieuwen wat de UCI gaat doen als Lance mijn advies opvolgt. Hieronder een plaatje van de top-10 Tourfinishers van afgelopen jaren (bron: Bicycling Magazine, mei 2011). De renners in de zwarte hokjes hebben een dopingverleden. Mijn ongevraagde advies aan de UCI zal overigens zijn om de gele truien per kerende post terug te sturen aan Armstrong en hem alsnog te feliciteren met zijn overwinningen. Geloofwaardige alternatieven zijn niet beschikbaar.

Zwart Goud

Fransen kunnen een heleboel dingen erg goed, maar het maken van befietsbare wegen hoort daar niet bij. Zwak tot zeer zwak zou Johan Cruyff zeggen, gevraagd naar zijn mening over de Franse wegenbouw. Neem bijvoorbeeld de afdaling van de Col de la Croix de Fer. Gelukkig heet de weg Route d'Albiez le Jeune, want 'Rue' zou beledigend zijn geweest voor de meeste andere wegen in  Europa. Toen de Marmotte nog deze Col nog aandeed, ging het verhaal dat elke versie van deze cyclosportieve tocht tenminste een dodelijk slachtoffer maakte en altijd was dat op de Croix de Fer. Eind jaren 90 besloot ik tijdens de afdaling mijn fiets zo snel mogelijk tot stilstand te brengen, in verband smeltwater op de weg. Ik kwam tot stilstand tegen een muurtje van de tunnel. Wat verder in het dal had een andere deelnemer minder geluk. Tegenwoordig slaan de renners linksaf richting Glandon.

De Fransen zouden eens wat meer naar de Italianen moeten kijken. Daar is het bouwen van wegen verheven tot kunst. Strijkijzers worden gebruikt om het wegdek glad te krijgen en kleurexperts ingeschakeld om te garanderen dat het oppervlak pik- en pikzwart is. Heerlijk suizen, geen verassingen.

Gisteravond reed ik een rondje in de buurt van Amsterdam. Ik had de omgeving van de A2 bij Abcoude een tijdje gemeden omdat daar al jaren verbouwd werd, maar nu reed ik van Abcoude naar Ouderkerk, richting Ronde Hoep. Ik kreeg een traktatie. Wat een asfalt! Het stukje is maar een paar kilometer lang, maar wat een asfalt, mensen! Italiaanse toestanden: zwarter dan zwart, gladder dan glad.

Cobo, waar ben je?

Vorig jaar schreef ik een stukje over Juan Jose Cobo met betrekking tot zijn optreden in de Vuelta van 2011. De strekking was dat het op z'n zachtst gezegd opzienbarend was dat een wielrenner 'op leeftijd' met als beste prestatie een plek tussen de 10 en 20 in de Tour van 2007 vrij plotseling alles aan gort reed in de Vuelta. Critici vonden dat ik te snel oordeelde zonder afdoende bewijs.

Cobo wilde in 2011 eigenlijk stoppen met wielrennen. Hoe hij ook zijn best deed, veel beter werd hij de laatste jaren niet. Het verval had zich na 2007 ingezet. De twijfel begon eigenlijk al in 2006. Hij vreesde dat het wielerleven hem niet meer te bieden zou hebben dan een functie als gewaardeerde waterdrager. Eentje die in de bergen lang meekan, maar niet lang genoeg om een goede uitslag te rijden. In 2007 greep hij zijn kans. In het kielzog van renners als Piepoli en Ricco steeg Cobo naar ongekende hoogten. Een topjaar, hij zal genoten hebben. Piepoli en Ricco werden gepakt op CERA-gebruik en de ploeg werd opgeheven. Cobo slaakte een zucht van verlichting, maar had van zijn samenwerking met de twee Italianen wel heel veel geleerd. Na 2007 was alles weer bij het oude, Juan was weer wat hij altijd geweest was. Een gewaardeerde knecht. De prestaties bleven uit en in 2010 reed hij plichtmatig in het buikje van het peloton mee.

Het is goed, dacht Juan Jose. Het waren mooie jaren, maar spek en bonen lust ik niet. Hij overwoog een pensioen.

In de winter van 2010-2011 moet er iets gebeurd zijn. Nieuw elan! Nieuwe motivatie! Plotseling dacht Cobo: DIT-WORDT-MIJN-JAAR! Het jaar waarin ik de Vuelta ga winnen! Natuurlijk kan ik dat! Waarom niet?!

In de Vuelta was hij heer en meester. Met gemak reed hij de concurrentie op de Angliru uit het wiel. Sommigen dachten dat het aan zijn ATB-verzetje lag en Cobo liet het maar zo.

Het is 2012. Het regent. Het voorjaar is koud, te koud. Ook in Spanje kan er nog niet in korte broek worden getraind. Cobo zit vast aan zijn Movistar-contract. Met grote tegenzin heeft hij getekend, maar het beloofde salaris was te hoog om te weigeren. Van de ploegleiding moet het dit jaar in de Tour gebeuren. Gadverdamme, dacht Juan Jose. Die rot-Fransen met hun rotondes en dopingcontroles! Al dat krampachtige gedoe. En dan ook nog in een ploeg met Alejandro. Bah!

Ik ga vreselijk van Cobo genieten deze Tour. Zijn afscheidsronde. Hij zal het niet gaan maken in Frankrijk. Cobo is op. Hij rijdt op zijn tandvlees, wil het liefst naar huis. Toch zullen we zien dat hij een glimlach niet kan onderdrukken als hij in de grupetto de Tourmalet oprijdt. Zijn ontdekking was het pielverzetje. Hij is benieuwd met welk 'excuus' de winnaar in Parijs aankomt.

De overslaande plaat van Maarten Ducrot

Het Nieuwe Wielrennen. Maarten Ducrot spreekt er al jaren over. De definitie is niet helemaal duidelijk en lijkt ook steeds te veranderen. Oorspronkelijk bezigde Ducrot de term vooral in de context van dopingrellen. In het eerste decennium van de 21e eeuw voorspelde hij dat er binnen 50 jaar niet meer over doping in het wielrennen zou worden gesproken. Naarmate de tijd vordert wordt de term ook gebruikt voor renners die zonder duidelijke strategie ten aanval trekken. Niet wachten tot de laatste drie kilometer voor de finish van een Alpenetappe, nee, gewoon ten aanval trekken zoals Andy Schleck in de Tour van 2011. Het Grote Lijden. Het Nieuwe Wielrennen.

Ducrot zag ploegleider Bjarne Riis een voortrekkersrol bekleden bij de invoering van het Nieuwe Wielrennen. Riis voerde in 1996 en 1997 intensieve experimenten uit naar de maximaal tolereerbare dosis van EPO. Hij kwam ver en won de Tour van 1996 met een hematocriet van 62-64% zonder daarbij relevante bijwerkingen te vertonen. Het onderzoek werd enkele jaren later zonder toestemming van de onderzoeker gepubliceerd. Maarten Ducrot vertelde eens dat hij met wielrennen stopte omdat
onder anderen Riis plotseling veel harder ging rijden en hij zich opgelicht voelde. Vreemd toch, gezien het feit dat Ducrot toegaf zelf onder andere testosteron corticosteroïden te hebben gebruikt in zijn carriere. De oplichter voelt zich opgelicht. Zou er pas sprake zijn van oplichting als je door gebruik van doping ook daadwerkelijk wat wint?

Voor de start van de Amstel Gold Race 2012 las ik de Lijst van de Hoop van Maarten Ducrot, waarin hij wielrenners noemt waarvan hij hoopte dat ze zouden winnen. Hij kreeg nog gelijk ook; Gasparotto won na een fantastische laatste 10 kilometer. Verbaasd was ik wel over zijn opmerking over Valverde. Hij hoopte dat Valverde de klassieker zou winnen omdat "hij overtuigd is van zijn onschuld" en "zijn gram wil halen". Huh?

Valverde is teruggekomen van een tweejarige schorsing omdat hij betrokken was bij de Fuentes affaire. Er zouden bloedzakken van hem zijn gevonden in de koelkast van Fuentes. U weet wel, die Spaanse gynaecoloog (!) bij wie ook Frank Schleck 'trainingsadviezen' inkocht voor enkele tienduizenden euro's. Valverde had er naar eigen zeggen niets mee te maken. Ook nadat in de bloedzakken DNA was aangetroffen dat identiek was met dat van Valverde hield hij vol dat hij onschuldig was en beledigde daarmee het intellect van ieder weldenkend mens.

Zou Ducrot werkelijk denken dat Valverde onschuldig is? Zou hij het persisterende ontkennen van Valverde zien als een bewijs a decharge? Hij had beter iets kunnen schrijven als: "Ik hoop dat Valverde wint. Net teruggekomen van een verdiende schorsing, krijgt hij nu een tweede kans om te laten zien dat hij nog steeds tot de sterksten behoort". Maarten Ducrot geeft perfect weer hoe het wielrennen in elkaar steekt en altijd in elkaar gestoken heeft: over doping wordt niet gesproken. Mart Smeets is vergeleken met Ducrot nog rechtlijnig. Hij geeft tenminste toe dat hij hypocriet is. Hij geeft toe dat hij weet dat er doping wordt gebruikt, maar veroordeelt renners pas als dat juridisch gebeurd is. Ducrot veroordeelt helemaal niet, maar roept te pas en te onpas dat met het "Nieuwe Wielrennen" het dopinggebruik geminimaliseerd is. Wat een naïviteit en onnozelheid.

Sportjournalisten hebben zichzelf nog geen controlerende functie aangemeten, hoezeer ze dat ook zouden willen uitstralen. Ze reizen van gemeenplaats naar gemeenplaats en graven nooit dieper dan een dun laagje. Net zo dun als het glanzende laagje olie op de benen van Valverde.

De Spaanse Dokter

Twee weken geleden werd ik op het industrieterrein tussen Utrecht en Maarssen aangereden door een auto. De schade aan mijn fiets was aanzienlijk, maar de schade aan mijzelf leek mee te vallen, hoewel ik behoorlijk veel last van mijn rechterschouder had. Omdat de klachten niet snel afnamen liet ik enkele dagen later een röntgenfoto van mijn schouder maken en stuurde die naar een chirurg in Spanje. Hij bekeek de foto, maakte in het Spaans een verslag op en stuurde dat terug. Ik liet het verslag vertalen, belde hem met behulp van de tolkentelefoon op voor advies. Gelukkig was er geen operatie nodig. De chirurg in kwestie is geen beroemdheid. Hij heeft geen enkel wetenschappelijk artikel over schouderklachten gepubliceerd. Toch is hij mijn wonderdokter. Tikje omslachtig, maar ik ben dik tevreden. Nederlandse dokters zijn volstrekt niet bekwaam in dit soort typische fietsblessures. Toch?

Ik kan me dan ook goed voorstellen dat veel wielerploegen gebruik willen maken van de diensten van José Ibarguren. Vorig jaar nog actief bij OmegaPharma-Lotto, dit jaar bij OmegaPharma-QuickStep. De wielrenners verdienen de allerbeste zorg! Ook handig om een Spaanssprekende arts in de gelederen te hebben. Oh nee, toch niet, er zijn geen Spaanse wielrenners in de ploeg. Hoe dan ook, Ibarguren heeft fraaie palmares. Toch?

In 1999 werkte hij voor Lotto. Door Willy Voet werd hij een dopingdokter genoemd, maar dat was natuurlijk gelogen. Een jaar later ging hij voor Banesto werken. Een ex-wielrenner (Thomas Davy) claimde dat er in Banesto al vele jaren een gestructureerd dopingprogramma bestond, waarbij hij dacht dat iedereen er aan mee deed. In 2002 verhuisde Jose naar Lampre. Vervelend dat kort na de Tour een Lampre-camper werd doorzocht waarbij verschillende dopingmiddelen werden gevonden in een koffer van Ibarguren. Die waren natuurlijk niet voor de renners bedoeld, vertelde hij de politie. Enkele dagen eerder was de echtgenote van Rumsas (Lampre, 3e in de Tour) aangehouden met EPO, corticosteroiden e.d. in de auto. Uiteraard ook niet bedoeld voor de Lampre-ploeg, waarom zou je dat denken?
Vanaf 2004 werkte José drie jaar voor Euskaltel, waar hij talenten als Iban Mayo bijstond. Ploegleider Mauro Gianetti heeft altijd een fijn oog voor talent gehad en trok Ibarguren naar Saunier Duval. Stom toeval natuurlijk dat Piepoli en Ricco op doping werden betrapt. Daar had de Spaanse dokter niets, maar dan ook helemaal niets mee te maken.

Vorig jaar won Philippe Gilbert overal waar hij aan de start verscheen. Het hele seizoen door, vanaf Brabantse Pijl via Tour de France tot de najaarsklassiekers. Tom Boonen had een slecht seizoen in 2011. Dit jaar heerst Tom Boonen over het voorjaar. Hij overwoog zelfs de Amstel Gold Race te rijden, maar realiseert zich dat dit zijn geloofwaardigheid ernstig zou ondermijnen. Hij reed de eerste van de 'Ardense' klassiekers nooit eerder en je hoeft geen kenner te zijn om Tommeke als niet-klimmer te beoordelen. Gilbert moet zijn eerste overwinning in 2012 nog behalen. Waren er grote veranderingen in voorbereiding? Niet echt, het enige is dat medische adviezen van Ibarguren verhuisden van Gilbert naar Boonen. Toeval natuurlijk

Vandaag (12-04-12) werd bekend dat Ibarguren door de Italiaanse justitie in staat van beschuldiging is gesteld in het kader van de Mantova affaire (Velonation). Toen keek José al over de grenzen: hij had vanuit Spanje contact met een apotheek 1600 km verderop. Zal natuurlijk over niet meer dan een paracetamolletje gaan...

Plastic Bert(rand)

Hoe zat het ook weer? Bij de Contador-zaak ging het vooral om clenbuterol. Hoeveel was het ook weer  en waar kwam het vandaan? Van een koe, zei Contador en hij werd vegetariër. De CAS vond dat onwaarschijnlijk, in ieder geval niet meer waarschijnlijk dan dat het ergens anders vandaan was gekomen. Een tamelijk wazige conclusie, maar goed. Contador is geschorst.

Kort nadat bekend werd dat er bij Contador clenbuterol was gevonden, kwam het 'plastificeer-verhaal' in de wereld. 'Plasticizers' (phtalaten) zijn weekmakers die gebruikt worden om het plastic van infuuszakken flexibel te maken. Bij Contador werden op 20 juli hoge concentraties plasticizers gevonden, passend  bij een recente bloedtransfusie. Er ontstond discussie, omdat de test niet gevalideerd was en omdat plasticizers op zichzelf niet op de dopinglijst staan. Ze werken op zichzelf natuurlijk ook niet prestatieverbeterend.

Contador verweerde zich met frisse tegenzin. De hoge concentratie zou ook het gevolg kunnen zijn van ander gebruik van plastic middelen. Bijvoorbeeld het gebruik van een rietje. Ik zie het helemaal voor me. Contador aan het eind van een lange etappe: "Nee, ik drink NIET uit het blikje, ik wil een rietje, NU!!!"

In een recent Duits-Spaans onderzoek werd gekeken naar plasticizers in bloed (Monfort et al. Transfusion 2011). Een groep van 25 gezonde vrijwilligers ('moderately trained') met een 'normale' levensstijl kreeg een halve liter bloed, die ze twee weken eerder hadden ingeleverd. Bij bloedafname, op de dag van transfusie en enkele dagen daarna werd de concentratie van verschillende plasticizers (waaronder mono-(2-ethylhexyl)-phtalaat, MEHP) in de urine gemeten. Hieronder een grafiek van een deel van de resultaten (dag 0 is de dag van transfusie). De zwarte bolletjes zijn de vrijwilligers. Ik heb de waarde van Contador (20 juli 2010) aan de grafiek toegevoegd (rode bolletje).

Bij de vrijwilligers is een kortdurende 'spike' te zien op de dag van transfusie. Voor en na transfusie is MEHP (vrijwel) onmeetbaar. Bij Contador werd een concentratie van 742 ng/ml gemeten. Dat zijn maar drie zero's achter de komma in gram per milliliter...).

De spike bij Contador kan uiteraard ook nog het gevolg zijn van een gewoon infuus met vocht, maar ook in 2010 was er al sprake van een 'no-needle policy' van de organisator van de Tour. De CAS en de UCI vonden een en ander onvoldoende bewijs voor een transfusie, maar zij zijn gebonden aan juridische regels. Ik gelukkig niet. Ik ben ervan overtuigd dat Contador op 20 juli 2010 een bloedtransfusie onderging en kort daarna (clenbuterol-bevattend) plasma kreeg om het bloedpaspoort op orde te houden. High tech dopingtechnieken, zonder rietje.

zero zero zero

Alberto Contador mag tot begin augustus 2012 geen wedstrijden fietsen. Hij is ontslagen door zijn ploeg en hem hangt een boete van een paar miljoen boven het hoofd. Niet iedereen is het eens over de beslissing. Zijn collega's in het peloton zijn voorzichtig met hun oordeel. Alleen Cadel Evans nam stelling en noemde de uitspraak een overwinning in de strijd tegen doping. Andy Schleck noemt Contador de winnaar van de Tour van 2010. Kennelijk vindt hij het niet erg dat hij mogelijk verloren heeft van een dopingzondaar. Zou hij meer weten?

Het belangrijkste argument om het met de uitspraak oneens te zijn is dat het geloofwaardig zou zijn dat de clenbuterol die in zijn plas werd gevonden afkomstig is van een Spaanse biefstuk. Sommigen vinden dat de hoeveelheid of concentratie van het spul een rol speelt.

Contador werd geschorst omdat er in zijn urine 50 picogram per milliliter clenbuterol aanwezig was. Zijn persconferentie ("zero zero zero zero enz") vond ik lachwekkend, maar zijn public relations manager was minder naïef. Hij wekte met zijn zero-zero de indruk dat het om een concentratie ging die eigenlijk verwaarloosbaar was. Zeer effectief mompelde hij de eenheid (gram per milliliter) er achteraan, niemand lette daarop. Hij zette de dopingcontroleurs ermee weg als pietlutten, die over alles struikelen. Pennenlikkers, alleen belust op het ten val brengen van grote kampioenen zoals hij. Het heeft hem ook nog geholpen. Hij is dan wel geschorst, maar mag de Vuelta 2012 gewoon rijden. Bovendien is hij volgens al zijn collega's toch de terechte winnaar van de Tour van 2010.

Het geleuter over hoeveel 50 picogram per milliliter clenbuterol is, geeft een pijnlijk laag niveau weer.

Zet je zadel 5 mm hoger en je krijgt rugpijn. Best veel, 5 mm. Toch? Contador en zijn acht (8!!) advocaten nuanceren dat standpunt. Als je het zadel 5 mm hoger zet, zet je het eigenlijk 0.000005 km hoger (langzaam uitspreken: zero zero zero zero zero). Bijna niets dus. Sterker, op heelalniveau is het echt helemaal niets: 5 mm is 0.00000000000000000529 lichtjaar. Dat wordt een lange persconferentie. Dat je toch rugpijn krijgt moet berusten op toeval.

Zonnebadende rode bloedcellen

Op de website Cycling News stond op 13 januari een interessant stukje. Onderzoek was gestart naar de actviteiten van een Duitse dokter (m), een wielrenner (m/v) en een schaatster. De dokter in kwestie was Andreas Franke uit Erfurt, waar een Duits olympisch trainingskamp is belegd. Het onderzoek liep sinds april 2011 en betrof "illegaal gebruik van medische procedures ten behoeve van doping".

Waar ging het om? De Duiste dokter zou schaatsers en wielrenners hebben behandeld met UV-licht. Niet een zonnebankkuurtje om de moraal te vergroten via een prachtige teint op de geschoren benen, nee iets ingewikkelder. De door de atleten ingeleverde hoeveelheid bloed werd buiten het lichaam met UV-licht behandeld en daarna getransfundeerd. De gedachte hierbij is dat de opname en afgifte van zuurstof door het hemoglobine in de rode bloedcel worden verbeterd. Het Duitse antidopingbureau spreekt in goed Duits van UV-light blood doping. Kennelijk werd de methode al in de 80-er jaren in Oost-Duitsland gebruikt.

Mmm. Mysterieus. Even zoeken op PubMed, de enorme database van medisch-wetenschappelijke literatuur. Wat zou er te vinden zijn over UV-behandeling van erytrhocyten en zuurstoftransport? HE-LE-MAAL NIETS! Noppes! UV-behandeling van concentraten van bloedplaatjes wordt wel toegepast, maar dat is om infecties te voorkomen: UV-licht is schadelijk voor het DNA van de onverhoopt aanwezige micro-orgnanimsen in de bloedzak. Een effect van UV-licht op zuurstoftransport is nooit onderzocht. Zou het UV licht gebruikt worden om DNA van eventuele donoren te beschadigen, zodat niet kan worden bewezen dat in het bloed van de atleet erythrocyten van een vreemde circuleren? Er moet toch een reden zijn dat ze zo moeilijk doen.

Ik denk dat de sporters het slachtoffer zijn van kwakzalverij. Dat bloeddoping werkt is boven elke discussie verheven. Er is vooralsnog niets beter, dus begeleiders grijpen terug op het aloude middel: magie! Sporters zijn bijgelovig en doen alles om de prestatie te verbeteren: altijd eerst de rechtersok aantrekken, altijd fiets poetsen voor de wedstrijd, enzovoort enzovoort. Tijdens het Wereldkampioenschap voetbal in Zuid-Afrika liep de helft van de spelers van het Nederlands Elftal met (meestal oranje) balansbandjes. De fabrikant sloeg een grote slag, maar gaf enkele maanden na de verloren finale toe dat er geen bewijs is dat de bandjes enig effect hebben. Het maakt niets uit. Sporters zijn net mensen. Het placebo-effect is krachtig en (bij)geloof is vrijwel onbreekbaar. Hoe ingewikkelder de methode en hoe mysterieuzer het werkingsmechanisme, hoe beter.

Wintertraining

Ik ben er doorheen gekomen. De ellendige maanden november en december (en begin januari) zitten erop. Dat zijn de maanden zonder doel, zonder afzien. Eind oktober start de anticipatie: acht tot tien weken van regen, kou en modder buiten en een onaanvaardbaar aanbod aan lekkernijen binnen. De Tacx verschijnt uit de berging, maar staat verlaten op de veranda. Eens in de week wordt het roest van het vliegwiel afgereden, maar sessies duren nooit langer dan 50 minuten.

De oliebollenkramen staan op elke straathoek. Ze verschijnen steeds eerder, de uitbaters lijken mijn verslaving te kennen. Ze posteren zich op dagelijkse routes of zodanig dat de wind de geur van verse oliebollen precies mijn neus in blaast. Mijn weerstand wordt aangevallen met gezellige lichtjes en wintermuziek. Een oliebol 1 euro, tien voor 7! Discipline, discipline...

Maar het is inmiddels half januari. Het is koud. Zelfs in deze amateurwinter snijdt de wind diepe groeven in het gelaat, maar ik geniet met volle teugen. In de verte fluistert de lente dat ze eraan komt. De sportieve doelen worden tastbaar en zijn niet meer gelegen in een ander jaar.