De gele stembanden van Harm Kuipers

Gisteren verscheen een lang interview met Harm Kuipers in de NRC. De kop liet niets te raden over: Armstrong is volgens Kuipers niet de boef waarvoor wij hem allemaal houden. Hij vindt het bewijs van de USADA tegen Armstrong niet overtuigend. Sloeg hij in een Avondetappe van afgelopen juli al een modderfiguur, gisteren deed hij daar in de NRC nog een schepje bovenop.

Harm Kuipers is ex-topschaatser en bewegingswetenschapper en emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Maastricht. Hij heeft een op z'n zachtst gezegd wat vreemde benadering van het dopingprobleem. Tegen de stroom beweert hij dat je van doping niet harder gaat fietsen, rennen, enzovoort. "Doping maakt geen winnaars", liet hij op de site van de Nederlandse Dopingautoriteit optekenen. Voor veel door sporters gebruikte producten is het bewijs van werkzaamheid inderdaad twijfelachtig, maar ook de effecten van EPO worden volgens Harm sterk overschat en maken van een Lelijke Eend geen Ferrari.

Een bewegingswetenschapper zou beter moeten weten. Een korte zoektocht in de wetenschappelijke literatuur over het verhogen van de hematocriet met behulp van transfusies of EPO levert andere informatie op. Dat de maximale zuurstofopname (VO2max) direct afhankelijk is van de hematocriet is al sinds lange tijd bekend. Hoe hoger de hematocriet, hoe efficienter het zuurstofverbruik. In 2011 verscheen er in Blood een overzichtsartikel over bloeddoping. In de paragraaf over EPO wordt in het kort het bewijs opgesomd waaruit de effecten van EPO op het uithoudingsvermogen blijken. Tamelijk overtuigend. De maximale zuurstofopname stijgt bij gezonde vrijwilligers die EPO gebruikten met 6-12%, maar de 'time to exhaustion' was tot 50% langer. Tamelijk nuttig tijdens lange Tour-etappes.

Harm vindt het USADA-bewijs tegen Lance dus niet echt overtuigend, hoewel hij best gelooft dat Armstrong EPO heeft gebruikt. Daarnaast (!) zegt hij in het artikel dat we moeten accepteren dat Lance de anderen "te slim af" is geweest en dat we hem niet aan de schandpaal moeten nagelen. Hij komt met het veel gebruikte argument van het gelijke speelveld, maar vergeet de schone renner die zijn dromen moest opgeven in een van doping vergeven sport.

Harm Kuipers is naief. Hij denkt dat de controles te intensief zijn om te ontlopen en dat doping maar een marginaal effect heeft. Hij denkt dat topsporters liever 'op eigen kracht' winnen. Kuipers is mogelijk gevallen voor de charme van Armstrong en het reclamepraatje van Livestrong.

Wake up and smell the coffee, Harm!