Het spreeuwen-gen

Niki Terpstra brak op donderdag 31 maart 2011 zijn sleutelbeen na een valpartij. Vreselijk natuurlijk, want hij was in vorm en zou aanstaande zondag mogelijk hoge ogen gooien tijdens de Ronde van Vlaanderen. Het breken van sleutelbenen valt bij wielrenners in de categorie 'bedrijfsongevallen', maar ook 'risico van het vak'.

De manier waarop Terpstra zijn sleutelbeen brak was nogal bijzonder. De meeste gebroken botten vind je als een pak wielrenners op elkaar is gereden en er een grote hoop ontstaat. Je hoeft meestal niet lang te zoeken tussen de verwrongen frames om een coureur met een hand onder zijn elleboog te zien zitten. Deze pose maakt de diagnose zeker, een diagnostische röntgenfoto is eigenlijk niet meer nodig. Terpstra brak zijn sleutelbeen tijdens de afsluitende tijdrit van de Driedaagse van de Panne-Koksijde. Geen collega's die niet opletten, die zitten te kletsen of die blijven haken in etenszakjes. Nee, gewoon 14 kilometer in je eentje, geen ander verkeer. Tamelijk ongevaarlijk zou je zeggen. Tegenstander was de wind, die hem van zijn fiets blies. Eigen schuld. Hij is natuurlijk veel te licht om bij windkracht 6 met een dicht achterwiel te fietsen.

Het is als je erover nadenkt nog opvallend hoe weinig er gevallen wordt, zeker gezien de snelheden, het aantal kilometers en de hoeveelheid renners in een peloton. Mogelijk hebben wielrenners toch een soort ingebouwd spreeuwen-gen. Als je vanaf maart omhoog kijkt, zie je soms prachtige zwermen van spreeuwen vliegen. Vliegen in een zwerm biedt bescherming tegen roofvogels. In Nederland is dat al mooi, maar in Scandinavië zijn de zwermen van een gigantische omvang. Spreeuwen botsen niet. Wetenschappers hebben uitgezocht dat dat komt doordat ze niet alleen voor zich uit kijken, maar (onbewust natuurlijk) ook rekening houden met en afstand houden van 6-7 spreeuwen in hun directe omgeving. Daar komt geen ingewikkelde activiteit van de (vrijwel afwezige) hersenschors van de spreeuw aan te pas.

Kan ook zijn dat spreeuwen minder last hebben van rotondes en verkeersdrempels.